Dit portret werd geveild op 28 mei. Bij de koffiehoek in het veilinghuis had men direct zicht op dit schilderij. Meerdere keren werd gezegd ‘Wat zou het leuk zijn als achterhaald zou worden wie deze vrouw is’. Onverwacht kwam deze wens uit. Na de veiling kwam een dolgelukkige vrouw het ophalen. ‘Het is mijn moeder!’ zei ze. Dezelfde dag sprak ik nog iemand die namens een museum ook had geboden. Hij vertelde me dat hij na enkele biedingen maar stopte, want het was hem wel duidelijk dat zijn tegenbieder nooit zou loslaten. Hij kon het aan haar blik zien.
De afgebeelde vrouw is de Westkappelse Johanna Wilhelmina (Wantje) Lous (1913-1990). Haar ouders hadden een slagerij en overleden op relatief jonge leeftijd. Vanaf haar 25e runde ze samen met haar 16 jarige broer de slagerij. Toen het portret gemaakt werd zal ze ongeveer 20 zijn geweest. Op het schilderij is te zien dat ze aan het kantklossen is. Dit deed ze in haar vrije tijd en verdiende zo ook wat bij. Wantje was lid van de kantklosvereniging ‘Het molenwiekje’. Deze vereniging is opgeheven na de Tweede Wereldoorlog.
 |
| Praalwagen van de kantklosvereniging ‘Het Molenwiekje’, vermoedelijk tijdens een Koninginnedag. Wantje is de derde van links. Haar zus zit meest links. |
Bij de familie was het bestaan van dit schilderij niet bekend. Na het verschijnen van de veilingcatalogus deed een lid van de Stichting Cultuurbehoud Westkapelle per email een rondvraag of iemand ook wist wie de afgebeelde vrouw was. De dochter zag het direct. Sinds kort hangt het weer in Westkapelle. Thuis!
Het schilderij is gemaakt door de Hongaar Ferenc László Hernady (1901 – 1956). In 1926 vestigde hij zich in Nederland. Ik ben er niet achter gekomen hoe hij hier in Zeeland is beland. Mogelijk is er een relatie met de Hongaars-Nederlandse kunstenaarsfamilie Góth, die vanwege het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog sinds september 1914 in Domburg verbleven en naderhand in Veere woonde. In de jaren 1930 en 1940 verbleef hij in Noord-Brabant en was hij docent aan de Academie voor Beeldende Kunsten te Tilburg.
Hij heeft vooral naam gemaakt als portrettist. In de Paleiszaal van het Raadhuis van Tilburg hangt een door hem gemaakt portret van koningin Wilhelmina, ter gelegenheid van haar abdicatie in 1948. Ook maakte hij een portret van Titus Brandsma, de beroemde karmelietenpater, hoogleraar en verzetsman tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij was ook lid van de kunstenaarsvereniging ‘St. Lucas’ te Amsterdam. Hernady verhuisde later naar Den Haag, waar hij in 1956 overleed. In 1951 verkreeg hij de Nederlandse nationaliteit.
Gepubliceerd in Zeeuws Tijdschrift 3/4 2013
